تحقیق درباره طبیعت و محیط زیست

طبیعت و محیط زیست، موهبتی خداوندی است که از مجموعه موجودات، منابع و عوامل و شرایط هماهنگی که در اطراف هر موجود زنده وجود دارد و ادامه حیات به آن وابسته است به وجود می‏آید.

آلودگی محیط زیست بر کیفیت و چرخه طبیعی اثر می‏گذارد و پی‏آمدهای زیان‏باری برای زندگی انسان، حیوان، گیاه و بناها دارد. در جهان امروز، مسئله آلودگی، یکی از مهم‏ترین و حادترین مشکل تمدن انسانی است و نقش انسان در آلودگی محیط زیست بسیار چشم‏گیر است. طبیعت، برای بقای نسل بشر آفریده شده است و پیوندی ناگسستی میان انسان و طبیعت وجود دارد.

امام علی علیه‏السلام این پیوند و پیوستگی انسان با طبیعت پیرامون را به زیبایی بیان می‏کند:
تقوا پیشه کنید در حق بندگان و شهرها، که شما مسئول هستید؛ حتی از سرزمین‏ها و چهارپایان. انسان هرگز اجازه ندارد خود را رها و لجام گسیخته و آزاد در بهره‏برداری از طبیعت بداند و حق ندارد با آلوده کردن و ویران ساختن طبیعت، به آسایش برسد.

پیام متن:
1. طبیعت، نعمتی است که خداوند به امانت در اختیار انسان قرار داده و آدمیان در برابر چگونگی بهره‏برداری از آن مسئول هستند.

2. آلودگی محیط زیست به زیان انسان و همه موجودات تمام می‏شود.

طبیعت، بستر رشد و تعالی انسان
فرهنگ اسلامی، طبیعت را گهواره و زمینه‏ساز پرورش و کمال انسان می‏داند. ازاین‏رو، با هر کس که به این عامل، آسیب و زیان رساند و آن را برای رشد بشر ناامن سازد، مقابله می‏کند. نظام طبیعت، بر اساس حکمت آفریده شده و همه عناصر آن از ابر و باد و مه و خورشید و فلک درکارند تا آدمی در پرتو آنها از مادیت به معنویت برسد و دنیا و آخرت را به شایستگی در خود به کمال برساند.

امام صادق علیه‏السلام به مُفَضَّل بن عمر می‏فرماید:
اگر تو جهان آفرینش را با اندیشه و خردت درست ارزیابی کنی، آن را مانند ساختمانی می‏یابی که همه آنچه آفریده‏ها به آن نیازمند بوده‏اند، در آن پیش‏بینی شده است. آسمان، بسان سقفی است برافراشته؛ زمین بسان فرشی است گسترده؛ ستارگان، چراغ‏های چیده شده را مانند؛ گوهرها در دل این جهان ذخیره شده‏اند و همه‏چیز برای انسان آماده شده و آدمی مانند صاحب خانه‏ای، همه آنچه هست، در ملک اوست. گونه‏گونی گیاهان و حیوانات، برای برآوردن منافع و مصالح او تهیه شده است.

پس باید از متاع‏های گوناگون آن در راه اطاعت خدا و رشد الهی بکوشیم و بهره ببریم.

پیام متن:
خداوند همه نعمت‏های خود را در عالم طبیعت، برای رشد و تعالی آدمی آفریده و انسان را خلیفه و مالک این نعمت‏ها قرار داده است. بنابراین، همگان موظفند برای حفظ طبیعت بکوشند.

حفظ طبیعت در جهان‏بینی اسلامی
یکی از صفات خداوند، حفیظ است و در جهان‏بینی اسلامی، کل هستی در حوزه حفاظت پروردگار قرار دارد. بر اساس آموزه‏های دینی، انسان مسلمان نیز باید خود را به این صفت بیاراید و خود را در هر مکان و موقعیتی نگه‏دارنده و پاسدار امانت‏ها و نعمت‏ها از جمله محیط زیست انسانی بداند. پیشگیری از نابودی و تلف شدن طبیعت نیز با رعایت امانت‏داری و حفاظت امکان‏پذیر است.

پیامبر اسلام زمین را مادر انسان و امین خداوند می‏داند و می‏فرماید: «در نگه‏داری زمین بکوشید و به آن حرمت نهید که مادر شماست. هر کس بر روی آن کار نیک و یا بدی انجام دهد، گزارش خواهد کرد».

داشتن چنین نگاهی به طبیعت که پیامبر آن را به پیروان خود می‏آموزد و نیز خود را فرزند و پرورش یافته دامن او دانستن، در بهره‏وری درست از آن، اثر فراوان دارد.