این پاورپوینت به بررسی اثر تماس دو فاز نامحلول پرداخته و شامل مباحثی از جمله انتقال جرم بین دو فاز گاز – مایع، مایع – جامد، و گاز – جامد است. همچنین به مفاهیم جذب سطحی، تفکیک مولکول ها، و فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی جذب پرداخته شده و تفاوت های جذب فیزیکی و شیمیایی نیز مورد بحث قرار گرفته است.
انتقال جرم در تماس دو فاز نامحلول، یکی از پدیده های مهم در فرآیندهای شیمیایی و صنعتی است که نقش حیاتی در جداسازی و تصفیه مواد مختلف دارد. این فرآیند در سیستم های گاز – مایع، مایع – جامد، و گاز – جامد مشاهده می شود و به دلیل تفاوت در غلظت مواد بین دو فاز، جرم از ناحیه ای با غلظت بیشتر به ناحیه ای با غلظت کمتر منتقل می شود.
جذب سطحی یکی از روش های موثر در این فرآیند است که برای تصفیه هوا، آب و حذف آلودگی ها از محیط های صنعتی استفاده می شود. در این میان، جذب فیزیکی و جذب شیمیایی به عنوان دو مکانیزم اصلی در فرآیندهای جذب شناخته می شوند. جذب فیزیکی عمدتاً به دلیل برهمکنش های واندروالسی ضعیف رخ می دهد و فرآیندی قابل برگشت است، در حالی که جذب شیمیایی با تشکیل پیوندهای قوی شیمیایی همراه بوده و معمولاً غیرقابل برگشت است.
این پاورپوینت با تمرکز بر مفاهیم پایه ای انتقال جرم و بررسی فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی جذب، به تحلیل و توضیح عوامل موثر بر کارایی این فرآیندها در شرایط مختلف می پردازد.
در اثر تماس دو فاز نامحلول بین اجزاء مختلف، در دو فاز تعادل برقرار می گردد. تعادل بین دو فاز بلافاصله صورت نمی گیرد بلکه سیستم به مرور زمان در اثر نفوذ کند سازنده ها به تعادل نزدیک می شود. لذا جداسازی هرگز کامل نخواهد بود و با تکرار عملیات به جداسازی کامل تر و نه صد درصد دست خواهیم یافت.
الف) جذب به روش فیزیکی
ب) جذب به روش شیمیایی
در این نوع جذب، یک برهم کنش وان در والی با گستره ای طویل اما ضعیف بین مجذوب و جزء مورد عمل وجود دارد. نیروهایی که در این نوع جذب فعال اند طبیعتاً الکترواستاتیکی می باشند.
اندک انرژی آزاد شده به هنگام جذب ذره که هم ارز آنتالپی مایع شدن است، می تواند به صورت انرژی ارتعاشی شبکه جذب و به صورت حرکت گرمایی مصرف شود. یعنی ذره در طول سطح جست و خیز کرده و تدریجاً انرژی خود را از دست داده و سرانجام جذب می گردد.
این نوع جذب فرآیندی قابل برگشت است.
در این نوع جذب، ذرات با تشکیل پیوندهای قوی شیمیایی (کووالانسی یا نیروهای یونی) به سطح متصل می شوند. در این نوع جذب، تعویض الکترون به وقوع می پیوندد همانگونه که در واکنش های شیمیایی رخ می دهد.
جذب شیمیایی گرمازا و در موارد خاص به مقدار کوچک آنتالپی مثبت خواهد بود و برگشت ناپذیر است.